Skip to main content

De Europese Commissie heeft onlangs benadrukt dat het van cruciaal belang is de inspanningen op het gebied van onderzoek en ontwikkeling (O&O) in heel Europa op te voeren. Nu de Europese Unie ernaar streeft haar mondiale concurrentievermogen te versterken tegenover reuzen als de Verenigde Staten en China, waarschuwt zij voor de gevolgen van onderinvestering in deze strategische sector.

Een ambitieuze visie voor 2030

In haar jaarverslag roept de Commissie de lidstaten op om hun O&O-uitgaven tegen 2030 te verhogen tot 3% van hun bruto binnenlands product (bbp), een doelstelling die oorspronkelijk was vastgesteld als onderdeel van de Europa 2020-strategie. Terwijl sommige landen, zoals Duitsland en Zweden, deze grens al overschrijden, hebben andere, met name in Oost-Europa, nog steeds moeite om bij te blijven.

“Innovatie is de motor van economische welvaart en duurzaamheid. Zonder substantiële investeringen in O&O loopt Europa het risico zijn status als technologieleider te verliezen”, aldus Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie.

Strategische sectoren om prioriteit aan te geven

De Europese Commissie identificeert een aantal belangrijke gebieden waar de investeringen moeten worden verhoogd:

  1. Groene transitie: Technologieën ontwikkelen om de klimaatdoelstellingen te halen, onder meer op het gebied van hernieuwbare energie, batterijen en de circulaire economie.
  2. Gezondheid: Versnellen van innovaties in biotechnologie en digitale gezondheidsoplossingen.
  3. Digitaal: versterking van de Europese soevereiniteit op gebieden als kunstmatige intelligentie, cyberbeveiliging en halfgeleiders.
  4. Defensie en veiligheid: Stimuleren van technologische vooruitgang om in te spelen op nieuwe geopolitieke uitdagingen.

Huidige obstakels

Hoewel er aanzienlijke vooruitgang is geboekt, zijn er nog steeds verschillende obstakels die de ontwikkeling van O&O in Europa belemmeren:

  • Gebrek aan coördinatie tussen de lidstaten, waardoor transnationale projecten complexer worden.
  • Onvoldoende financiering voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s), die nochtans een belangrijk deel van het Europese economische weefsel vertegenwoordigen.
  • Braindrain, waarbij veel Europese onderzoekers worden aangetrokken door de mogelijkheden en middelen die buiten de EU beschikbaar zijn.

Naar een gezamenlijke aanpak

Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, stelt de Commissie een versterkte gezamenlijke aanpak voor. Het programma Horizon Europa, met een budget van 95,5 miljard euro voor de periode 2021-2027, speelt een centrale rol in deze strategie. Het programma ondersteunt grensoverschrijdende initiatieven en moedigt de lidstaten aan om hun middelen te bundelen en samen te werken aan grootschalige projecten.

Een oproep tot actie

“Het is tijd voor Europa om zijn leiderschap op het gebied van innovatie opnieuw te bevestigen. We moeten niet alleen investeren in infrastructuur en technologie, maar ook in het talent dat onze toekomst zal opbouwen”, voegde Margrethe Vestager, uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie, eraan toe.

Deze oproep tot actie benadrukt de urgentie van het moment: zonder een massale en gecoördineerde inzet loopt Europa het risico zich in de positie van waarnemer te bevinden in een steeds fellere wereldwijde technologische concurrentie.